Even voorstellen
Wij zijn Geertrudis van Dijk en Hans van Wijhe. Deze website is het resultaat van ons speurwerk naar de geschiedenis van de Wijenburg en haar bewoners. Wij hebben elkaar ontmoet in 2004. Al snel bleek dat we met onze kennis van de Wijenburg en haar bewoners elkaar prachtig aanvulden. Ieder van ons had zich in de jaren daarvoor op zijn eigen wijze verdiept in het boeiende verleden van de Wijenburg.
De Koninklijke Bibliotheek heeft besloten om onze website als “digitaal erfgoed” te archiveren omdat de website veel waardevolle informatie bevat die voor het nageslacht bewaard moet blijven. Naast de website hebben we sinds enkele jaren ook een boeiende Facebookpagina.
Geertrudis van Dijk werkte in de boomgaarden rond de Wijenburg en ontmoette veel voorbijgangers die hem vroegen naar de geschiedenis van het kasteel. Zittend in de kerkbanken in Echteld was hij als kind al nieuwsgierig naar hoe de Van Wijhe’s in de Wijenburg vroeger hadden geleefd. Ook later probeerde hij een beeld te krijgen van het vroegere leven achter de ramen van de Wijenburg.
Hans van Wijhe genoot al enige jaren als begunstiger van Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen (de huidige eigenaar van de Wijenburg) van het bezoeken van kastelen in Gelderland. In 2004 was hij bezig met het voor zijn bedrijf huren van kasteel Nederhemert. Hij maakte daarbij uitgebreid kennis met de problematiek van de restauratie van een kasteel. Bovendien was hij al langer bezig met het verhaal achter het bijna 500-jarige bewind van zijn naamgenoten op de Wijenburg.
Kortom, wij bleken als “Vrienden van de Wijenburg” een gezamenlijke hobby te hebben. Vervolgens zijn we samen aan de slag gegaan met verder onderzoek naar de historie van de Wijenburg.
Met name de periodes 1350 – 1450 en 1550 – 1700 boeien ons uitermate. Ons onderzoek heeft verrassende resultaten opgeleverd.
We hebben o.a. een dagboek van Otto van Wijhe, de 9e heer van Echteld, uit 1574 ontdekt en ontcijferd in samenwerking met medewerkers (Van der Vlist en Thomassen) van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. Ook hebben we ontdekt dat er in totaal nog circa 17 portretten van de Van Wijhe’s van Echteld en Hernen bewaard zijn gebleven.
We hebben inmiddels een drietal boeken uitgegeven namelijk “Het geheim van de Wijenburg”, “Het dagboek van Otto van Wijhe uit 1574” en “Touwtrekken om kasteel Hernen”.
De familie Van Verschuer heeft ons de gelegenheid geboden om een aantal portretten uit de periode 1560 tot 1620 te fotograferen.
Ook heeft de Familiestichting van Wassenaer ons de gelegenheid geboden om foto’s te maken van enkele Van Wijhe-portretten die in hun bezit zijn.
Jammer vinden we het, dat er in de Wijenburg zo weinig terug is te zien van de rijke geschiedenis. Heel begrijpelijk gezien de huidige bestemming.
Wij proberen met deze website en onze facebookpagina over de geschiedenis van de Wijenburg en haar bewoners toch iets te laten zien van de rijke historie van het kasteel.
Van een aantal portretten hebben we reproducties laten maken die een mooie plaats hebben gekregen in de ridderzaal van de Wijenburg.
Onze website
Onze website is gemaakt door studenten van het Grafisch Lyceum in Utrecht onder de naam Creative-Identity.
De website wordt jaarlijks gearchiveerd door de Koninklijke Bibliotheek.
Gebruik van tekst en foto’s door derden
Op deze website hebben wij een aantal bijzondere foto’s gepubliceerd waarvan door derden geen gebruik mag worden gemaakt zonder onze toestemming.
Allereerst geldt dit voor de unieke foto’s van de oude portretten die door onszelf op diverse locaties in Nederland (met toestemming van de eigenaren van de portretten) zijn gemaakt. Deze foto’s zijn dus ons eigendom. Door deze foto’s zonder onze toestemming te publiceren maakt u volgens de Auteurswet inbreuk op ons auteursrecht.
Ook voor de overige foto’s die we zelf hebben gemaakt of foto’s die we via families hebben verkregen geldt dat voor gebruik door derden onze toestemming nodig is.
De foto’s van de oude zegels mochten we op deze website publiceren na het betalen van een vergoeding aan de eigenaar van de zegels het Gelders Archief.
Tenslotte geldt ook voor het gebruik van teksten op deze website door derden dat conform de Auteurswet onze toestemming vereist is.
Verantwoording
Onze zoektocht, die al in 2004 begon, is al vele jaren heel boeiend. Het speurwerk bracht ons op verrassende plaatsen en leverde inspirerende contacten op. In de loop der tijd werden archieven door digitalisering eenvoudiger toegankelijk. Hierdoor konden we nog meer waardevolle informatie boven tafel krijgen.
Nog steeds komen nieuwe belangrijke details te voorschijn over de geschiedenis van de Wijenburg en haar bewoners. Ons uitgangspunt is dat we pas tot publicatie overgaan als we onze bevindingen goed kunnen onderbouwen met feiten!
In onze boeken “Het dagboek van Otto van Wijhe uit 1574” en “Touwtrekken om kasteel Hernen” hebben wij uitgebreid gebruik gemaakt van voetnoten voor toelichting en bronvermelding (voor een voorbeeld zie hierboven).
Ook op deze website zijn onze teksten gebaseerd op uitgebreid en degelijk onderzoek maar voor een optimale leesbaarheid hebben we op de website afgezien van voetnoten. Uiteraard zijn we graag bereid een tekst te voorzien van nadere toelichting m.b.t. de geraadpleegde bronnen. Via het contactformulier https://www.vriendenvandewijenburg.nl/contact/ kan hiervoor met ons contact worden opgenomen.
Geraadpleegde bronnen.
“Het Riddergeslacht Van Wijhe” artikel in het tijdschrift “de Navorscher” 1876 door J. Anspach (ds. te Eck en Wiel).
Het dagboek van Otto van Wijhe uit 1574 (Gelders Archief, huisarchief Echteld, toegangnummer 0386, inventarisnummer 4).
Transcriptie gemaakt door Ed van der Vlist van het dagboek van Otto van Wijhe uit 1574.
Portretten van de Van Wijhe’s van Echteld, collectie familie Van Verschuer.
Portretten van de Van Wijhe’s van Echteld, collectie Familiestichting van Wassenaer.
Archief familie Van Wassenaer (Nationaal Archief).
W.J. Baron d’Ablaing van Giessenburg:
-De Ridderschap van de Veluwe (uitg. 1859).
-Bannerheeren en Ridderschap van Zutphen (uitg. 1877).
-De Ridderschap van het Kwartier Nijmegen (uitg.1899).
“Het huys van de Jonker” Kobus van Ingen 1998.
“Verhandeling over het koetshuis” Kobus van Ingen 2004.
“Anna van Gelre” G.C. Hoogewerff 1934.
“Schaduwbeeld of het geheim van Appeltern” Hella S. Haasse.
“Het kapittel van Lebuïnus in Deventer” drs. J.R.M. Magdelijns e.a.
“Geldersche kasteelen” J.C. Bierens de Haan en J.R. Jas.
“Het album Amicorum van Janus Dousa” uitg. Universiteit van Leiden.
“Het hertogdom Gelre” Nederlandse editie, eindredactie I.D. Jacobs.
“The Reformation at Deventer in 1579” 1580, A.C.F. Koch.
“Bernier en de Broeders” G. Bloemendaal uitg. Remonstrantse Broederschap 1988.
“Loevestein onze staatsgevangenis” P.J. Verlee Gorinchem 1929.
“De blokkade van Zaltbommel in 1574” Dagboek van Gasparius de l’Agarge uitgegeven door Huybers en Kleynjens Gouda 1925.
“De Republiek 1477 – 1806” Jonathan I. Israel Franeker 1996.
“Oorlog, mijn arme schapen 1565-1648” Ronald de Graaf Franeker 2004.
“De hervormde kerk van Echteld en haar predikanten” H. Tap Echteld 1985.
“Wil de ware Johan opstaan” artikel van K. Thomassen (Koninklijke Bibliotheek) in het tijdschrift Boekenwereld.
“De Betuwe op slot” Stichting Tabula Batavorum Opheusden 2003.
“Deventer almanakken en prognosticaties in roerige tijden (1555 – 1610)” H.J. Nalis en J.L. Salman, Deventer jaarboek 1994.
“Het land van Maas en Waal” A.G. Schulte.
“Een handdruk van de tijd” de almanak en het dagelijks leven in de Nederlanden 1500 – 1700 Jeroen Salman.
Reisgids voor de provincie Gelderland: Tweede druk uit 1939.
“Registers op de leenaktenboeken” CD-Rom Vereniging Gelre.
“Bijdragen en Mededelingen 1898 – 1998” CD-Rom Vereniging Gelre.
Website: “Leverkusen.com” (Burg Rheindorf en Schloss Reuschenberg).
Websitekerk Echteld: www.kerkechteld.nl.
DTB-boeken Deventer en DTB-boeken Doesburg.
Doodboek Hervormde Kerk Wilp (Gemeentearchief Voorst).
“Henricus van Wijhe 44 jaar dominee in Wilp bij Deventer 1748 – 1792”, boek, 27 pagina’s, Hans van Wijhe 2021 (opgenomen in de collectie van de gemeentearchieven van Voorst en Harderwijk en het Stadsarchief / de Athenaeumbibliotheek van Deventer).
Onroerend goed transacties archief Deventer.
Magescheid Herman van Wijhe de jonge en Aleid van Bemmel (Regionaal historisch centrum Limburg).
Opzwering der 4 adellijke kwartieren van Constantin van Wijhe zu Tungersdorff voor de Ridderschap van Gelderland (uit Rijksarchief Limburg).
Archief Van Rhemen (Gelders Archief, Arnhem).
Archief Van Pallandt (Gelders Archief, Arnhem).
“Verdwenen godshuizen van de moederkerk van Echteld” Huub van Heiningen de Gelderlander 2004.
“Investituurstrijd om de laatste pastoor van Echteld” Huub van
Heiningen de Gelderlander 2003.
Jaarverslagen Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen 1948 – 1976.
25 jaren Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen, D.J.G. Buurman Arnhem 1965.
Resultaat onderzoek van Lidwien Verdonk (Geldersche Kasteelen) m.b.t. de Wijenburg.
Studie De Kleuver (Gemeente Archief Veenendaal).
Regesten van “de Duffelt” 1346 – 1348.
“Ambitie en lust om wel te dienen” de maritieme carrière van luitenant-admiraal Willem baron van Wassenaer
(1712-1783), J.D. Vlot, Zoetermeer 2002.
Regionaal Archief Rivierenland, Tiel.
Archief Van Boetzelaer (Utrechts Archief).
Archive NRW, Xanten Viktorstift.
“De Tielse Kroniek” ingeleid en vertaald door Jan Kuys, Leontien de Leeuw, Valentijn Paquay, Remi van Schaik. Amsterdam, Verloren 1983.
Ter Kuile, Oorkondenboek, no. 1111. Druk: Dumbar, Deventer.
“Coulissen van de macht”, over het bestuur van Arnhem in de middeleeuwen. C.L. Verkerk, uitgave van de Vereniging Gelre.
“Allied Ancestry of the Van Culemborg Family”, Edwin Jaquett Sellers, Philadelphia 1915.
“Het Staatsche Leger” delen II,III en IV, F. J. G. Ten Raa en F. de Bas.
“Floris l. en ll. van Pallant”, Dr. G.D.J. Schotel, Arnhem, IS. AN. Nijhof, 1846.
“Licht op Deventer”, Heesakkers, Budé en Hartong, Hilversum 1995.
Bibliotheek Van Verschuer, Marienwaerd Beesd.
“Das Cistersiensinnen kloster Grafenthal oder Vallis Comitis zu Asperden”, Scholten, Kreis Kleve, 1899.
“Kees Royaards, een leven voor het vakmanschap. De werken van een restauratie-architect”, doctoraalscriptie kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam van Erik Schiering. Amsterdam, juni 1985.
Verslagen van de Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen, 1940-1965, 1959-1965 en de verslagen 1948 – 1958 en 1965 – 1975.
Heemschut 2. Orgaan van de Bond Heemschut. Jaargang 47, april 1970.
“Een eigen stijl, een eigen handschrift”, Rens Royaards (1915) restauratie tekenares. Artikel in Muzen aan het werk. Amsterdam, Aksant, 2003.
Resultaten van het onderzoek van Drs. Martine Hogervorst (UvA) betreffende de geschiedenis van Wolfheze.
Archief familie Tijssen 2013, Bernt Palick van der Wilten / Aleid van Wijhe
Van Wassenaer, een familie in portretten; Louise van Wassenaer-Wiarda. Amsterdam, 2014.
Portal Archive in NRW
Das Historische Archiv Köln
Wikipedia, Schloss Reuschenberg, Schloss Stammheim
Katholische Pfarrerei St. Stephanus Bürrig (kopien van Werner Schafer, Stadt-Archiv Leverkusen)
Kopien Archiv Leverkusen met name familie Von Mylius
De Navorscher 1876 pagina 582 ev. (Anspach over de Duitse Van Wijhe’s)
Deutsche Digitale Bibliothek
Heinz Dick
Website fam. Loevenich
Jüngersdorfer Hof, informatie van de gemeente Langerwehe
Boek : “Johannes Löh und die Aufklärung im Bergischen” door Paul Luchtenberg 1965
Boek : “Geschichte der Stadt Köln, Köln in einem eisernen Zeitalter 1610-1686” Hans-Wolfgang Bergerhausen
Archief Huis Almelo , Historisch Centrum Overijssel. Transcripties van 12 documenten m.b.t. Hernen vervaardigd door drs. J de Wolf.
“Nieuw ontdekte muurschilderingen in het koor van de Hervormde Kerk in Echteld”, publicatie uit 2000 door P. le Blanc
“Conscience & connection”, scriptie van Willemijn Tuinstra, resultaat van haar onderzoek aan de Universiteit van Leiden. Over het leven van Marcellus Franckheim (1587-1644) en zijn relatie met Arent tho Boecop (zoon van Eva van Wijhe). Willemijn Tuinstra won met deze scriptie in 2020 de Johan de Witt-scriptieprijs.
Frank IJzendoorn , Regesten en Transcripties aangaande de Heerlijkheid IJzendoorn.
A.J. van der Helm. “Oorkonde uut 1247 vunnen in de karke van Berkoop”, artikel in “De ovend” Stellingwerfs tijdschrift, februari 2009.
Dr. Diana Spiekhout, “Het middeleeuwse kastelenlandschap van het Oversticht; de ontwikkeling van bisschoppelijke burchten, adellijke huizen en versterkingen in relatie tot het landschap en de samenleving in Noordoost-Nederland tussen 1050 en 1450”. Promotie oktober 2020 Rijksuniversiteit Groningen.
Gelders Archief, archief van Huis Ampsen deel 1, documenten over het nageslacht van Dirk Walravenzoon van Wijhe, kleinzoon van Johan van Wijhe de 2e heer van Echteld.
Dr. E.M.F. Koch, “De kloosterpoort als sluitpost?” Adellijke vrouwen langs Maas en Rijn tussen huwelijk en convent 1200-1600, uitgave Eisma Leeuwarden 1994.
Jan Kuys, “De ambtman in het kwartier van Nijmegen, ca. 1250 – 1543”, gepubliceerd in 1987.
Landesarchiv Nordrhein Westfalen.
Rechterlijk Archief Neder-Betuwe de Osenvorenreeks ADI/HKKO Ommeren.
“De classis Tiel 1579-1816” P.D. Spies november 2017
Het archief van de familie Spiering in het Archief Rivierenland in Tiel.
“De geschiedenis van de stad Tiel”, dr. E.J.Th.A.M.A. Smit en H. Kers, 2001
“De gilden van de stad Tiel”, H. van Heiningen, 2017.